რა არის ემბარგო? ეკონომიკური ღონისძიების განმარტება და მაგალითები

ემბარგო არის მთავრობის მიერ დავალებული ვაჭრობის ან გაცვლის შეზღუდვა ერთ ან რამდენიმე ქვეყანასთან. ემბარგოს დროს არ შეიძლება საქონლის ან მომსახურების იმპორტი ან ექსპორტი ემბარგოს ქვეშ მყოფ ქვეყანაში ან ქვეყნებში. სამხედრო ბლოკადებისგან განსხვავებით, რომლებიც შეიძლება ჩაითვალოს ომის აქტებად, ემბარგოები იურიდიულად დაწესებული ბარიერებია ვაჭრობისთვის.

საგარეო პოლიტიკაში ემბარგო, როგორც წესი, გამოწვეულია დიპლომატიური, ეკონომიკური ან პოლიტიკური ურთიერთობებით ჩართულ ქვეყნებს შორის. მაგალითად, ცივი ომის შემდეგ შეერთებულმა შტატებმა შეინარჩუნა ეკონომიკური ემბარგო კუბის წინააღმდეგ კუნძულის კომუნისტური მთავრობის მიერ ადამიანის უფლებების დარღვევის გამო.

ემბარგოს სახეები

ემბარგოს მრავალი განსხვავებული ფორმა აქვს. სავაჭრო ემბარგო ხელს უშლის კონკრეტული საქონლის ან მომსახურების ექსპორტს. სტრატეგიული ემბარგო კრძალავს მხოლოდ სამხედრო საქონლის ან მომსახურების გაყიდვას.

სანიტარული ემბარგო ამოქმედდა ადამიანების, ცხოველების და მცენარეების დასაცავად. მაგალითად, ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაციის (WTO) მიერ დაწესებული სანიტარული ვაჭრობის შეზღუდვები კრძალავს გადაშენების პირას მყოფი ცხოველებისა და მცენარეების იმპორტს და ექსპორტს.

ზოგიერთი სავაჭრო ემბარგო იძლევა გარკვეული საქონლის გაცვლას, როგორიცაა საკვები და მედიკამენტები, ჰუმანიტარული საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად. გარდა ამისა, მრავალეროვნული ემბარგოების უმეტესობა შეიცავს დებულებებს, რომლებიც ნებას რთავს ზოგიერთ ექსპორტს ან იმპორტს, ექვემდებარება შეზღუდვების შეზღუდვას.

ემბარგოს ეფექტურობა

ისტორიულად, ემბარგოების უმეტესობა ვერ მოხერხდა. მიუხედავად იმისა, რომ დაწესებულ შეზღუდვებს შეუძლია შეცვალოს დემოკრატიული მთავრობის პოლიტიკა, ტოტალიტარული კონტროლის ქვეშ მყოფი ქვეყნების მოქალაქეებს არ გააჩნიათ პოლიტიკური ძალა, რომ გავლენა მოახდინონ თავიანთ მთავრობებზე.

გარდა ამისა, ტოტალიტარულ მთავრობებს, როგორც წესი, ნაკლებად აწუხებთ იმის შესახებ, თუ როგორ შეიძლება ზიანი მიაყენოს სავაჭრო სანქციებს მათ მოქალაქეებს. მაგალითად, აშშ-ს სავაჭრო ემბარგომ და კუბის წინააღმდეგ ეკონომიკურმა სანქციებმა, რომლებიც 50 წელზე მეტია მოქმედებს, დიდწილად ვერ შეცვალა კასტროს რეჟიმის რეპრესიული პოლიტიკა.

ცივი ომის დასრულების შემდეგ, რამდენიმე დასავლური ქვეყანა ცდილობდა შეეცვალა რუსეთის ფედერაციის პოლიტიკა ეკონომიკური სანქციების სერიით. თუმცა რუსეთის მთავრობა სანქციებს არ პასუხობს და აცხადებს, რომ სანქციები მიზნად ისახავს ქვეყნის ეკონომიკის შესუსტებას პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინის მთავრობის შეცვლის გზით.

რუსეთმა ეკონომიკური სანქციები დააწესა საკუთარი სატელიტური ქვეყნების, საქართველოს, მოლდოვისა და უკრაინის წინააღმდეგ. ეს სანქციები ამოქმედდა ამ ერების ტენდენციის შესაჩერებლად დასავლური სტილის კაპიტალისტური ეკონომიკებისკენ. ჯერჯერობით სანქციებს მცირე წარმატება მოჰყვა. 2016 წელს უკრაინამ დადო მრავალეროვნული თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმება ევროკავშირთან.

ემბარგოს შედეგები

ემბარგოები არ არის ისეთი ძალადობრივი, როგორც იარაღი და ბომბი, მაგრამ მათ მაინც აქვთ პოტენციალი ზიანი მიაყენონ მონაწილე ქვეყნების ხალხს და ეკონომიკას.

ემბარგოს შეუძლია შეწყვიტოს ძირითადი საქონლისა და მომსახურების ნაკადი ემბარგოს ქვეშ მყოფ ქვეყანაში მშვიდობიანი მოსახლეობისთვის, პოტენციურად საზიანო ხარისხით. ემბარგოს ქვეშ მყოფ ქვეყანაში კომპანიებმა შეიძლება ხელიდან გაუშვან ემბარგოს ქვეშ მყოფ ქვეყანაში ვაჭრობის ან ინვესტირების შესაძლებლობა.

მაგალითად, ამჟამინდელი ემბარგოს პირობებში, ამერიკულ კომპანიებს ეკრძალებათ პოტენციურად მომგებიანი ბაზრები კუბასა და ირანში, და ფრანგი გემთმშენებლები იძულებულნი გახდნენ გაეყინათ ან გააუქმონ სამხედრო სატრანსპორტო გემების დაგეგმილი გაყიდვები საფრანგეთში. რუსეთი.

გარდა ამისა, ემბარგო ხშირად იწვევს კონტრშეტევებს. როდესაც აშშ შეუერთდა სხვა დასავლურ ქვეყნებს რუსეთის წინააღმდეგ ეკონომიკური სანქციების აღსრულებაში 2014 წელს, მოსკოვმა საპასუხო საპასუხოდ აკრძალა საკვების იმპორტი ამ ქვეყნებიდან.

ემბარგოს ასევე აქვს შედეგები მსოფლიო ეკონომიკაზე. გლობალიზაციის ტენდენციის საპირისპიროდ, კომპანიები იწყებენ საკუთარ თავს თავიანთ მთავრობებზე დამოკიდებულებად აღიქვას. შედეგად, ეს კომპანიები ყოყმანობენ უცხო ქვეყნებში ინვესტირებაზე.

გარდა ამისა, გლობალური ვაჭრობის ნიმუშები, რომლებზეც ტრადიციულად მხოლოდ ეკონომიკური მოსაზრებები გავლენას ახდენს, სულ უფრო მეტად იძულებულნი არიან უპასუხონ გეოპოლიტიკურ განლაგებას.

ჟენევის მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის თანახმად, მრავალეროვნული ემბარგოს შედეგი არასოდეს არის „ნულოვანი ჯამის თამაში“. თავისი მთავრობის ძალაუფლების მხარდაჭერით, ყველაზე ძლიერი ეკონომიკის მქონე ერს შეუძლია უფრო მეტი ზიანი მიაყენოს სამიზნე ქვეყანას, ვიდრე დაზარალდეს სანაცვლოდ. თუმცა, ეს სასჯელი ყოველთვის არ ახერხებს აიძულებს ემბარგოს ქვეშ მყოფი ქვეყნის მთავრობას შეცვალოს თავისი პოლიტიკური გადაცდომა.

ემბარგოს მნიშვნელოვანი მაგალითები

1958 წლის მარტში შეერთებულმა შტატებმა დააწესა ემბარგო, რომელიც კრძალავდა კუბას იარაღის მიყიდვას. 1962 წლის თებერვალში შეერთებულმა შტატებმა უპასუხა კუბის სარაკეტო კრიზისს ემბარგოს გაფართოებით, რათა მოიცავდეს სხვა იმპორტს და ვაჭრობის სხვა ფორმებს.

მიუხედავად იმისა, რომ სანქციები დღესაც ძალაში რჩება, ამერიკის ყოფილი ცივი ომის მოკავშირეებიდან რამდენიმე მაინც იყენებს მათ. პატივია და კუბის მთავრობა აგრძელებს კუბის ხალხის ძირითად თავისუფლებებსა და უფლებებზე უარყოფას ადამიანები.

1973 და 1974 წლებში შეერთებულ შტატებს ექვემდებარებოდა ნავთობის ემბარგო, რომელიც დაწესდა ნავთობის ექსპორტიორი ქვეყნების ორგანიზაციის (OPEC) წევრი ქვეყნების მიერ. აპირებდა აშშ-ს დასჯას ისრაელის მხარდაჭერისთვის 1973 წლის ოქტომბრის იომ კიპურის ომში, ემბარგო გამოიწვია გაზზე მაღალი ფასები, საწვავის დეფიციტი, გაზის რაციონირება და მოკლევადიანი რეცესია. ვადა.

OPEC-ის ნავთობის ემბარგომ ასევე ხელი შეუწყო ნავთობის კონსერვაციას და ენერგიის ალტერნატიული წყაროების განვითარებას. დღეს აშშ და მისი დასავლელი მოკავშირეები აგრძელებენ ისრაელის მხარდაჭერას ახლო აღმოსავლეთის კონფლიქტში.

1986 წელს შეერთებულმა შტატებმა დააწესა მკაცრი სავაჭრო ემბარგო სამხრეთ აფრიკის წინააღმდეგ, რასობრივი აპარტეიდის მთავრობის გრძელვადიანი პოლიტიკის საწინააღმდეგოდ.

სხვა ქვეყნების ზეწოლასთან ერთად, აშშ-ს ემბარგომ ხელი შეუწყო აპარტეიდის დასრულებას 1994 წელს პრეზიდენტ ნელსონ მანდელას ქვეშ მყოფი სრულიად რასობრივი მთავრობის არჩევით.