A Suez-crisis, ook gekend als Sinaï-oorlog of Operatie van Kades, was de invasie van Egypte door Israël, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk eind 1956 met als doel controle te krijgen over het Suezkanaal en de Egyptische president Gamel Abdel Nasser omver te werpen.
Politieke druk van de VS, de VN en de Sovjet-Unie dwong de drie indringers echter om zich terug te trekken, waardoor Groot-Brittannië en Frankrijk werden vernederd en president Nasser sterker werd.
Bekijk meer
Wetenschappers gebruiken technologie om geheimen in oude Egyptische kunst te ontrafelen...
Archeologen ontdekken prachtige graven uit de Bronstijd in…
De drie landen bereikten enkele militaire doelen, maar het Suezkanaal was vanaf oktober zes maanden gesloten van 1956 tot maart 1957, waarbij de VN UNEF-vredeshandhavers vormde om de Egyptisch-Israëlische grens te bewaken.
Het Suezkanaal werd in 1869 geopend na voltooiing van de bouw, die gezamenlijk werd gefinancierd door de Franse en Egyptische regeringen. Het werd beheerd en geëxploiteerd door de Universal Company of the Suez Maritime Canal, het omliggende gebied bleef Egyptisch grondgebied.
De structuur verhoogde de handel tussen landen en hielp Europese koloniale machten hun koloniën onder controle te houden. In 1875 wees Egypte 44% van zijn aandeel in het kanaal toe aan de Britten, waarbij de Fransen de meerderheid van de aandelen behielden.
Toen het Verenigd Koninkrijk in 1882 Egypte binnenviel, namen ze de controle over het land over, inclusief het kanaal zelf. Het kanaal werd in 1888 tijdens de Conventie van Constantinopel tot neutrale zone verklaard. Het kanaal was strategisch belangrijk tijdens de Eerst Het is Tweede Wereldoorlogen als scheepvaartroute.
Na de Tweede Wereldoorlog consolideerden en versterkten de Britten hun positie in Suez. Het kanaal werd een bron van toenemende spanning in de Anglo-Egyptische relatie. In 1951 annuleerde Egypte de Anglo-Egyptisch Verdrag 1936, waardoor de Britten het kanaal voor 20 jaar konden huren. De Britten weigerden zich echter terug te trekken, wat leidde tot een militaire staatsgreep op 25 juli 1952, waardoor Egypte een republiek werd.
Egypte onderwierp vracht en zendingen met bestemming Israël aan zoek- en inbeslagnameprocessen terwijl ze door het Suezkanaal voeren. In 1951 kwam de VN-Veiligheidsraad tussenbeide in Egypte om een einde te maken aan de beperkingen en alle wrijving met dit transport te beëindigen.
In 1954 sponsorde Nasser aanvallen op Israël, wat leidde tot een reeks vergeldingsoperaties. Hij voerde ook een beleid dat het Britse doel in het Midden-Oosten zou dwarsbomen, waardoor de vijandigheid tussen Egypte en Groot-Brittannië zou toenemen.
In juli 1956 nationaliseerde Nasser het Suezkanaal, bevroor alle activa van de Suez Canal Company en sloot het kanaal af voor de Israëlische scheepvaart. De Britten besloten militair in te grijpen om de controle over het kanaal terug te krijgen. De actie van Nasser maakte ook de Franse regering woedend, die ook besloot tot militaire interventie.
De Israëlische militaire planning voor de operatie was gericht op het veroveren van de stad Sharm el-Sheikh, waardoor ze toegang zouden krijgen tot de Rode Zee. A Gazastrook het was ook een doelwit, aangezien het het oefenterrein van de Fedayeen-groep was.
De Israëlische luchtmacht begon het conflict op 26 oktober 1956 om 15.00 uur met een reeks aanvallen op de Sinaï. Egyptische troepen verdedigden krachtig, maar werden op de eerste dag overweldigd en meldden een slachtoffer van 260 mensen.
Op 30 oktober 1956 stuurde de Egyptische marine haar oorlogsschip naar Haifa. Het schip werd echter overmeesterd door Israëlische troepen, waardoor de motor van het schip beschadigd raakte. Op 31 oktober sloten Britse troepen zich aan bij de oorlog in de noordelijke Rode Zee. De oorlog zou de komende vijf dagen heviger worden en Frankrijk zou ook aan de oorlog deelnemen.
Het aantal slachtoffers wordt geschat op meer dan 3000, waarbij Egypte de meeste slachtoffers meldt. Britten registreerden 16 doden en 96 gewonden, terwijl Franse slachtoffers tien doden en 33 gewonden omvatten. Israël registreerde 231 doden en 900 gewonden, terwijl Egyptische slachtoffers 100-3000 doden en 4000 gewonden omvatten.
