Mercosur (Wspólny Rynek Południowy) to blok gospodarczy charakteryzujący się tym, że jest unia celna i utworzony w 1991 r. na mocy traktatu z Asuncion, podpisanego w Paragwaju. Porozumienie regionalne obejmuje w sumie dwanaście krajów członkowskich podzielonych na efektywne, stowarzyszone i obserwatorów. Chociaż Mercosur ma ograniczoną reprezentację międzynarodową, jest uważany za bardzo ważny dla bliższego handlu między Brazylią a innymi krajami kontynentu południowoamerykańskiego.
Utworzenie Mercosuru nastąpiło, gdy Brazylia, Argentyna, Paragwaj i Urugwaj zawarły umowę o wolnym handlu, która stopniowo była rozszerzana na sąsiednie kraje w regionie. W 1995 roku blok przekształcił się w obecny status unii celnej, wraz z przyjęciem TEC (Wspólnej Taryfy Zewnętrznej), która ustanawia takie same taryfy importowe i eksport praktykowany przez kraje członkowskie w stosunku do krajów niebędących członkami, chociaż nie jest w pełni stosowany (kilka produktów uważa się za wyjątki od tej reguły reguła).
Zobacz więcej
Nierówność: IBGE ujawnia 10 najgorszych stanów…
Izrael jest czwartą co do wielkości potęgą militarną na świecie; sprawdź ranking
W 1996 r. rozpoczął się proces akcesji kolejnych krajów – w tym czasie Chile i Boliwii – jako członków stowarzyszonych, czyli członków bloku z zaledwie kilkoma konkretnymi umowami o wolnym handlu, bez przyjęcia TWE i bez prawa głosu w ogólnych decyzjach Wspólnoty Mercosur. Później, w 2013 roku, do bloku dołączyły również Peru i Wenezuela, a rok później Kolumbia i Ekwador. W tej samej dekadzie Meksyk zaczął pojawiać się jako członek-obserwator, czyli tylko podążający za decyzjami, ale bez faktycznego uczestnictwa w bloku. W 2010 roku Nowa Zelandia – kraj w Oceanii – również dołączyła jako obserwator, ze względu na zainteresowanie zbliżeniem politycznym i gospodarczym całej Ameryki Południowej.
Od 2006 roku Wenezuela zaczęła przystępować do procesu akcesyjnego, aby stać się pełnoprawnym członkiem bloku, to znaczy przyjąłby wszystkie warunki umowy i miałby do tego uprawnienia głosować. Kraj rządzony przez Hugo Cháveza, a później przez jego następcę Nicolása Maduro, zamierzał osiągnąć większą integrację polityczną i handlową z faktycznymi członkami Mercosur, od którego uzyskał pełne poparcie, z wyjątkiem Paragwaju, którego kongres o bardziej konserwatywnej orientacji ideologicznej odmówił zatwierdzenia wejścia nowego członka skuteczny.
Jednak w 2012 roku, w związku z tzw. „białym zamachem stanu” w Paragwaju, w którym ówczesny prezydent Fernando Lugo został usunięty z urzędu bez większego uzasadnień, Mercosur tymczasowo zawiesił udział kraju, ponieważ blok nie pozwala na podejmowanie antydemokratycznych decyzji między jego członków. W rezultacie jeszcze w tym samym roku Wenezueli udało się ostatecznie zostać stałym członkiem, którego ostatecznie został zatwierdzony przez kongres Paragwaju dwa lata później, kiedy kraj ponownie stał się częścią Mercosur. Obecnie Boliwia – Evo Moralesa – również znajduje się w fazie akcesyjnej, aby stać się stałym członkiem, nad którym nadal będą głosować parlamenty wszystkich obecnych członków.
Dlatego konfiguracja członków Mercosur jest zorganizowana w następujący sposób:
Pod względem statystycznym kraje członkowskie Mercosur stanowią około 40% populacji Ameryki Łacińskiej i większość produktu krajowego brutto Ameryki Południowej, z naciskiem na dla Brazylii, uważanej za najbardziej rozwinięty kraj w regionie, choć pod względem rozwoju jest nieco w tyle człowiek. Celem bloku jest osiągnięcie w przyszłości stanu wspólnego rynku, na którym panuje swobodny przepływ towarów, towarów, kapitału i ludzi członków, co wciąż wymaga, oprócz większej integracji politycznej, wzajemnych połączeń pod względem infrastruktury, obejmujących telekomunikację i transport.
REKLAMA
Wpływ Mercosuru na gospodarkę ich krajów jest niewątpliwie podkreślony przez zacieśnione stosunki handlowe, jakie nawiązały. Aby dać ci wyobrażenie, przed latami 90. XX wieku główni importerzy i eksporterzy Brazylii były Stany Zjednoczone, które właśnie dzięki ewolucji umowy wyprzedziła Argentyna regionalny. Ponadto kilka brazylijskich firm rozpoczęło działalność na terytoriach Argentyny i Urugwaju, oprócz obniżania cen produktów rolnych i przemysłowych. Turystyka z kolei przeżyła wielki skok dzięki temu, że mieszkańcy jednego kraju członkowskiego, którzy chcą odwiedzić drugi, nie potrzebują wiz.
Z drugiej strony, pod adresem Mercosuru pojawia się wiele głosów krytycznych, z których wiele dotyczy środków protekcjonistycznych ostatecznie przyjęta przez jej członków – przede wszystkim przez Argentynę – z korzyścią dla krajowych producentów. Ponadto w kontekście wewnętrznym wielu uważa, że udział Brazylii w bloku ogranicza działalność handlową tego kraju w odniesieniu do handlu zagranicznego. To samo myślenie powielane jest w kontekście innych krajów członkowskich, tak że rządy często stają przed wyzwaniem gorących debat na ten temat.
Jednak nawet pomimo krytyki, jaką otrzymuje, Mercosur wykazuje tendencję ewolucyjną i oczekuje się, że jego umowy osiągną większą ewolucję w ciągu najbliższych kilku lat. Główne napotykane trudności to wyrównywanie perspektyw rozwojowych wśród nich narodów i osiągnąć wyższy stopień konkurencyjności w stosunku do innych bloków gospodarczych, zwłaszcza NAFTA i Unia Europejska.