Cubaanse geneeskunde is een wereldreferentie voor kwaliteit en dit is algemeen bekend bij iedereen die geïnteresseerd is in het gebied. Wat maar weinig mensen weten, is dat universiteiten op het Caribische eiland een wat onverwacht publiek trekken: Noord-Amerikaanse studenten. Door het gemak van beurzen gaan zwarten en Latino's van Uncle Sam naar Havana met als doel het afstuderen van hun dromen bij te wonen zonder studieschulden op te lopen.
De stimulans wordt toegekend door de Latin American School of Medicine, ELAM. De instelling, opgericht in 1999, biedt gratis onderwijs aan kansarme jongeren uit arme landen in het Caribisch gebied en Midden-Amerika die zijn getroffen door de orkanen Georges en Mitch. Momenteel maken studenten geboren in meer dan 124 landen deel uit van de studentenorganisatie van de organisatie. Het partnerschap met de Verenigde Staten begon in 2001, tijdens de regering van Fidel Castro.
Bekijk meer
IBGE opent 148 vacatures voor Census Research Agent; zie hoe…
Gepubliceerde wet tot vaststelling van het 'Programma voor de verwerving van…
Het begon allemaal met een bezoek van zwarte Amerikaanse congresleden van de Congressional Black Caucus aan Cuba. Destijds meldden de leiders dat er een gebrek aan dokters was in door minderheden bevolkte gebieden en als reactie daarop bood de Cubaanse leider studiebeurzen aan studenten met een laag inkomen aan. Vanaf dat moment werd de Interreligieuze Stichting voor Gemeenschapsorganisatie (IFCO) verantwoordelijk voor de selectie, onderschreven door ELAM.
Het gemiddelde aantal aanvragen is 150, maar er zijn er maar 30 van toepassing. Hiervan worden er tien naar Cuba gestuurd. De cursus duurt zes jaar, twee jaar langer dan in de Verenigde Staten, waar het overigens als een graduaat wordt aangeboden. Naast de tijd die wordt besteed aan het afstuderen, is er een extra jaar gewijd aan voorbereidende lessen gericht op het leren van Spaans en wetenschap.
Wat de beurs betreft, deze omvat accommodatie in slaapzalen, drie maaltijden per dag aangeboden in de cafetaria op de campus, evenals een uniform, boeken in de lokale taal en maandelijkse financiële steun. Ongeveer 170 Noord-Amerikaanse artsen zijn al afgestudeerd aan ELAM, in ruil daarvoor hebben ze zich verplicht om te werken in gebieden waar medische diensten ontbreken wanneer ze terugkeren naar de Verenigde Staten.
Twee factoren wekken enige verbazing als we het hebben over Noord-Amerikanen die medicijnen studeren in Cuba. De eerste is de politieke spanning tussen de twee landen. Studenten beweren echter dat het onderwerp buiten beschouwing wordt gelaten als het om studies gaat. De tweede is na te denken over waarom studenten een rijk land verlaten om deel te nemen aan een programma dat gericht is op studenten met een laag inkomen.
Het antwoord op die vraag ligt in de statistieken. In de Verenigde Staten kost een medische cursus gemiddeld tussen de 200.000 en 300.000 dollar. De meeste Latijns-Amerikaanse en zwarte studenten in het land kunnen deze kosten niet betalen. Zozeer zelfs dat ze deel uitmaken van slechts 6% van de ingeschreven studenten. Bij het analyseren van het studentenbestand van ELAM is 47% van de Amerikaanse afgestudeerden zwart en 29% Latino.
Tijdens het toelatingsproces worden Noord-Amerikaanse studenten geïnformeerd over lokale bijzonderheden, zoals eenvoudige accommodatie en problemen met toegang tot internet en stroomvoorziening. Een punt dat studenten echter verrast, is de onderwijsmethode gericht op interactie met patiënten en preventie. Sarpoma Sefa-Boakye, afgestudeerd aan ELAM, meldt dat er vanaf het begin van de cursus contact wordt gelegd.
In een interview met de BBC zegt de arts dat in de Verenigde Staten acteurs door scholen worden gebruikt om patiënten te vertegenwoordigen. In Cuba leren studenten in de eerste klas hoe ze injecties moeten geven en alles wordt direct in de klinieken geleerd. Melissa Barber, ook afgestudeerd aan ELAM, benadrukt het gemeenschapskarakter van het Cubaanse medische systeem. De jonge vrouw beschrijft dat elk team verantwoordelijk is voor een bepaalde geografische regio.
Daarin onderhouden artsen en verpleegkundigen direct contact met de bewoners, leren ze haar grondig kennen en gaan ze huis-aan-huisbezoeken af. Zo kunnen professionals een diagnose stellen die rekening houdt met psychologische, sociale en biologische elementen. Als de situatie speciale zorg vereist, wordt de patiënt doorverwezen naar poliklinieken die zijn uitgerust met alle specialismen.
Opnieuw wordt het systeem vergeleken met het Noord-Amerikaanse. De twee artsen herinneren eraan dat in de Verenigde Staten veel patiënten niet eens een ziektekostenverzekering hebben. Daarom wordt medische raadpleging gedaan wanneer de zaak urgentie vereist en er geen tijd meer is voor preventie.
Wanneer ze terugkeren naar hun thuisland, moeten in Cuba opgeleide artsen slagen voor eerdere examens en ook slagen voor het medische residentieprogramma. De meesten van hen werken in de eerstelijnszorg, een gebied waar in de Verenigde Staten geen artsen zijn. Daarbij spelen ze een fundamentele rol bij het terugdringen van kindersterfte en andere problemen die kenmerkend zijn voor arme bevolkingsgroepen.
Een van de grootste problemen die pas afgestudeerden melden, is de tijd die ze met patiënten doorbrengen. In Cuba wennen ze aan een lange dienst, terwijl op Amerikaanse bodem het consult gemiddeld 15 minuten duurt. Sarpoma geeft toe dat de gewoonte frustrerend is omdat hij de behoefte voelt om meer over de patiënt te weten. Ze beweert ook weinig training te hebben gekregen in meer voorkomende gevallen in de Verenigde Staten.
Als voorbeelden noemt ze noodsituaties die verband houden met overdosering en schotwonden, die minder vaak voorkomen op het Caribische eiland. Er is nog een verschil tussen de twee systemen, dit keer met betrekking tot het gebruik van beeldvorming en laboratoriumtests. In de VS is hun toepassing groter dan in Cuba, waar ze in de meeste gevallen worden aanbevolen als aanvulling op de initiële diagnose.
In ieder geval waarschuwen professionals die in andere landen zijn opgeleid dat er geen reden is om achterdochtig te zijn over de voorbereiding die bij het afstuderen is opgedaan. BBC-interviews wijzen erop dat, zelfs met deze mentaliteit, de realiteit van artsen in Cuba anders is. Daar zijn ze van harte welkom in de gemeenschappen, ook om te bereiken waar professionals uit andere landen niet komen.