A kryzys sueski, znany również jako Wojna Synaj Lub Operacja Kadesz, była inwazja Izraela, Wielkiej Brytanii i Francji na Egipt pod koniec 1956 roku w celu przejęcia kontroli nad Kanałem Sueskim i obalenia Gamela Abdela Nasera, prezydenta Egiptu.
Jednak presja polityczna ze strony USA, ONZ i Związku Radzieckiego zmusiła trzech najeźdźców do wycofania się, upokarzając Wielką Brytanię i Francję oraz wzmacniając pozycję prezydenta Nasera.
Zobacz więcej
Naukowcy wykorzystują technologię, aby odkryć tajemnice sztuki starożytnego Egiptu…
Archeolodzy odkrywają wspaniałe grobowce z epoki brązu w…
Trzy kraje osiągnęły pewne cele wojskowe, ale Kanał Sueski został zamknięty na sześć miesięcy, począwszy od października od 1956 do marca 1957, kiedy ONZ utworzyło siły pokojowe UNEF do monitorowania granicy egipsko-izraelskiej.
Kanał Sueski został otwarty w 1869 roku po zakończeniu jego budowy, którą sfinansowały wspólnie rządy Francji i Egiptu. Był zarządzany i obsługiwany przez Universal Company of the Suez Maritime Canal, a otaczający go obszar pozostał terytorium egipskim.
Struktura zwiększyła handel między krajami i pomogła europejskim mocarstwom kolonialnym kontrolować ich kolonie. W 1875 r. Egipt przekazał Brytyjczykom 44% swojego udziału w kanale, a większość udziałów zachowali Francuzi.
Kiedy Wielka Brytania najechała Egipt w 1882 roku, przejęła kontrolę nad krajem, w tym nad samym kanałem. Kanał został ogłoszony strefą neutralną w 1888 roku podczas konwencji w Konstantynopolu. Kanał był strategicznie ważny podczas Pierwszy To jest Drugie wojny światowe jako szlak żeglugowy.
Po II wojnie światowej Brytyjczycy skonsolidowali i umocnili swoją pozycję w Suezie. Kanał stał się źródłem narastających napięć w stosunkach anglo-egipskich. W 1951 roku Egipt unieważnił tzw Traktat anglo-egipski 1936, który udzielił Brytyjczykom dzierżawy kanału na 20 lat. Jednak Brytyjczycy odmówili wycofania się, co doprowadziło do wojskowego zamachu stanu 25 lipca 1952 r., W wyniku którego Egipt stał się republiką.
Egipt poddał ładunki i przesyłki kierowane do Izraela procesom przeszukania i konfiskaty, gdy przechodziły przez Kanał Sueski. W 1951 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ interweniowała w Egipcie, aby znieść ograniczenia i zaprzestać wszelkich tarć z tym transportem.
W 1954 roku Nasser sponsorował ataki na Izrael, wywołując serię operacji odwetowych. Prowadził także politykę, która udaremniłaby brytyjskie cele na Bliskim Wschodzie, zwiększając w ten sposób wrogość między Egiptem a Wielką Brytanią.
W lipcu 1956 roku Nasser znacjonalizował Kanał Sueski, zamroził wszystkie aktywa Suez Canal Company i zamknął kanał dla izraelskiej żeglugi. Brytyjczycy postanowili interweniować militarnie, aby odzyskać kontrolę nad kanałem. Akcja Nasera rozwścieczyła także rząd francuski, który również zdecydował się na interwencję zbrojną.
Izraelskie planowanie wojskowe operacji koncentrowało się na zdobyciu miasta Sharm el-Sheikh, co umożliwiłoby im dostęp do Morza Czerwonego. A Strefa Gazy był to również cel, ponieważ był poligonem grupy Fedayeen.
Izraelskie Siły Powietrzne zainicjowały konflikt 26 października 1956 roku o godzinie 15:00 serią ataków na Synaj. Siły egipskie przeprowadziły energiczną obronę, ale pierwszego dnia zostały przytłoczone, powodując śmierć 260 osób.
30 października 1956 roku marynarka egipska wysłała swój okręt wojenny do Hajfy. Jednak statek został pokonany przez siły izraelskie, które uszkodziły silnik statku. 31 października siły brytyjskie przystąpiły do wojny w północnej części Morza Czerwonego. Wojna nasiliłaby się w ciągu następnych pięciu dni, a Francja również brała w niej udział.
Liczbę ofiar szacuje się na ponad 3000, przy czym Egipt odnotowuje najwyższe ofiary. Brytyjczycy odnotowali 16 zabitych i 96 rannych, podczas gdy francuskie straty obejmowały dziesięciu zabitych i 33 rannych. Izrael odnotował 231 zgonów i 900 obrażeń, podczas gdy ofiary egipskie obejmowały 100-3000 zgonów i 4000 obrażeń.
